Vol passie onderweg
januari 15, 2025
Duurzaam, Efficiënt en Innovatief
2024 heb ik zelf ervaren als een jaar van stabilisatie in de transportsector. Na een lichte stijging van de brandstofprijzen in maart zijn deze blijven dalen, en de zware piek van 2022 ligt inmiddels achter ons. De situatie was hierdoor veel voorspelbaarder dan de voorgaande jaren. Naast een golf van overnames van kleinere spelers, hebben bedrijven ook meer focus gelegd op duurzame investeringen en innovatie. Het grootste pijnpunt in 2024, en ongetwijfeld ook in 2025? Het vinden van goed personeel!
Multimodaal Transport als Standaard?
Het juiste transportmiddel voor de juiste toepassing, daar geloof ik sterk in.
In 2024 heeft België aanzienlijke vooruitgang geboekt in het versterken van multimodaal transport en het verduurzamen van de logistieke sector. Vlaanderen zette een stap richting groener transport met het actieplan ‘Clean Power for Transport’, dat resulteerde in meer dan 34.000 (semi-)publieke laadpunten, waaronder 1.000 ultrasnellaadstations langs grote verkeersassen. Deze infrastructuur is essentieel voor de overstap naar zero-emissievoertuigen en een schoner wegverkeer.
Waar de afgelopen jaren vooral koeriers al zichtbaar inzetten op vergroening, zien we nu ook steeds meer logistieke bedrijven hun wagenpark structureel verduurzamen. Zo vernieuwde Eutraco dit jaar zijn vloot met een bestelling van 50 elektrische Mercedes eActros-trucks. Ook andere bedrijven investeerden actief in de elektrificatie van hun vloot.
Binnenvaart kreeg een stevige impuls door initiatieven zoals die van ODTH First Class Logistics, dat met ruim 15.000 TEU over de waterwegen substantiële CO₂-besparingen realiseerde. Ook spoorvervoer ontving aandacht, met beleidsmaatregelen gericht op een verdubbeling van het goederenvolume tegen 2030. Hoewel wegtransport nog steeds dominant is met ongeveer 77% van het totale tonkilometervervoer, zorgden deze duurzame alternatieven voor een verschuiving naar minder belastende transportmodi.
Naast elektrisch vervoer is er ook veel aandacht voor waterstof aangedreven voertuigen, en dit jaar hebben verschillende logistieke bedrijven zich gericht op waterstoftechnologie als middel om emissies verder te reduceren. Met steun van de overheid, die subsidies biedt via programma’s als de Ecologiepremie+, kan de overstap naar emissievrije voertuigen aantrekkelijker worden voor bedrijven.
“In 2024 zagen we in België al consolidaties door overnames in de transportsector, waar kleine ondernemingen zich samenvoegen met middelgrote en grote bedrijven. De vraag die we ons nu moeten stellen is: hoe kan een kleine transporteur zich nog onderscheiden te midden van deze grote consolidaties?” – Lennert Moens
Wat met de kleine transporteurs?
Voor kleine transporteurs in België blijven investeringen in duurzaamheid een complexe uitdaging. Hoewel elektrische vrachtwagens, zonnepanelen op depots en waterstofoplossingen aantrekkelijke mogelijkheden bieden om milieudoelen te bereiken, zijn de kosten voor aanschaf en implementatie vaak een struikelblok. Kleinere transportbedrijven hebben meestal beperkte financiële buffers, waardoor de toegang tot grootschalige duurzame technologieën moeilijker is. Hoewel overheidsinitiatieven zoals subsidies en belastingvoordelen steun bieden, blijken deze vaak niet voldoende om de hoge instapkosten volledig te compenseren. Bovendien brengt de implementatie van groene technologieën extra complexiteit met zich mee, zoals een tekort aan laadpunten en beperkte technische kennis. Hierdoor komen veel kleine transporteurs klem te zitten tussen de druk om te verduurzamen en de realiteit van hun budgetten, terwijl grotere spelers in de sector een flinke voorsprong nemen.
Vooruitblik naar 2025
Terwijl we ons richting 2025 begeven, staat de transportsector in België voor een reeks ingrijpende uitdagingen. Van het toenemende tekort aan goed personeel tot de versnelde overgang naar duurzame en elektrische mobiliteit, de komende jaren zullen beslissend zijn voor de toekomst van de sector. Ook technologische innovaties, kostenbeheersing en geopolitieke onzekerheden zullen de koers bepalen. Het is duidelijk dat de Belgische transportsector zich moet aanpassen om zijn positie te behouden en te versterken in een steeds dynamischere markt.
Marktsituatie
De Nationale Bank van België voorspelt een groei van 1,2% van het bruto binnenlands product (bbp) in volume. Toch zijn er verschillende sectoren die het al moeilijk hebben en waar niet direct verbetering wordt verwacht. Denk maar aan de maakindustrie en de bouwsector. Transporteurs die voor dergelijke sectoren werken zullen zich moeten diversifiëren om een eventuele volumedaling op te vangen. Anderzijds blijft België een belangrijk doorvoerland omwille van onze ligging en de nabijheid van de Noordzee. De Europese commissie heeft hierdoor een groei van 1,4% voorspelt voor de sector.
Technologie
Ook in 2025 blijven steeds meer bedrijven investeren in innovatieve oplossingen. Geautomatiseerde hoogbouwmagazijnen, slimmere transportsystemen en de toepassing van AI worden steeds meer de norm. Deze technologieën zullen een sleutelrol spelen in routeoptimalisatie, fleet- en equipmentmanagement. Met steeds intelligenter wordende voertuigen en magazijnen, aangedreven door sensoren (IoT) en AI, staan we aan de vooravond van een aanzienlijke revolutie in de sector. Als de markt en de economie stabiel blijven, biedt 2025 volop ruimte voor verdere investeringen en groei.
Chauffeurstekort
In 2025 zal het tekort aan chauffeurs in België een van de grootste uitdagingen blijven voor de transportsector. Het aantal werkzame chauffeurs daalt door vergrijzing, moeilijke arbeidsomstandigheden en beperkte instroom van jong talent. Bovendien worden de lonen vaak als niet aantrekkelijk genoeg ervaren voor het zware werk. Bedrijven proberen dit probleem op te lossen door te investeren in technologische innovaties en betere arbeidsomstandigheden. Ook worden er intensievere wervingscampagnes gehouden, zowel in België als in het buitenland. Toch lijkt het erop dat het tekort het komende jaar nog steeds een knelpunt zal vormen, met gevolgen voor de leveringsbetrouwbaarheid en groei van de sector. De oplossing van dit probleem zal samenwerking vereisen tussen bedrijven, vakbonden en de overheid.
Kortom….
In 2025 zal de focus blijven liggen op het bevorderen van innovatie, het verduurzamen van de vloot en het oplossen van het tekort aan chauffeurs. De sector staat voor een transitieperiode waarin samenwerking, zowel tussen bedrijven als met de overheid, cruciaal zal zijn om de juiste balans te vinden tussen groei, duurzaamheid en efficiëntie.
